Jak podłączyć dekoder do telewizora?

Ponieważ nasi klienci często pytają jak podłączyć zakupiony dekoder lub tuner satelitarny do telewizora, postanowiłem napisać specjalnie dla Państwa, poradnik na ten temat.
Otoż istnieje wiele sposobów podłączania sprzętu audiowizualnego do telewizorów. Sposób podłączenia zależy nie tylko od możliwości sprzętu ale także od efektu jaki chcielibyśmy osiągnąć oraz sposobu działania jaki chcielibyśmy uzyskać. Od najstarszych telewizorów wyposażonych wyłącznie w gniazdo antenowe, do najnowszych, które oferują cyfrowe złącza HDMI.


Podłączenie anteny.
Sprawą pierwszą i podstawową jest podłączenie anteny do dekodera. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że nie wystarczy podłączyć dekoder do telewizora. Trzeba jeszcze wyjąć wtyczkę antenową z gniazda antenowego telewizora i wetknąć ją do gniazda antenowego dekodera. Gniazdo antenowe oznaczone jest w dekoderze symbolem: "ANT" albo RF IN" a nawet samym; "RF". Wygląda to tak jak na poniższej fotografii:

Aby równolegle z telewizja cyfrową oglądać nadal programy analogowe należy wykorzystać tzw. "przelotkę antenową", w którą wyposaąona jest większość dekoderów. Mają one dodatkowe wyjście antenowe, oznaczone symbolem: "RF OUT".

Służy ono do podłączenia sygnału z anteny, wykorzystywanego już przez dekoder, dodatkowo do wejścia antenowego telewizora. Dzięki temu tam, gdzie nie ma możliwości odbioru wszystkich multipleksów nadal (do czasu wylączenia nadajników analogowych) można cieszyc się odbiorem niektórych programów, tak jak dotychczas, bez udziału dekodera. Do takiego połączenia potrzebny jest tzw: "przedłużacz antenowy" czyli odcinek kabla koncentrycznego zakończony z jednej strony gniazdem antenowym a z drugiej strony wtyczka antenową. Byc może mają Państwo gdzieś w szufladzie taki nieużywany kabel, ponieważ jeszcze kilka lat temu, w czasach świetności magnetowidów były one w powszechnym użyciu. Każdy, kupowany magnetowid miał taki kabel w zestawie.
Gniazdo to można wykorzystać także do rozdzielenia sygnału antenowego na dwa dekodery. Wystarczy zaopatrzyć się w odpowiedniej długości przedłużacz antenowy i podłączyc kolejny dekoder lub telewizor w innym pokoju.

Kiedy antena jest już podłączona można zając się połączeniem dekodera z telewizorem. Zaczne od najpopularniejszego i najwygodniejszego w użytkowaniu sposobu podłączenia dekodera czy tunera satelitarnego itp. do telewizora.


Połączenie kablem SCART zwanym także EUROZLĄCZEM (w skrócie EURO).
Połączenie to ma szereg zalet takich jak: tylko jeden kabel z uniwersalną wtyczką (jednoczesnie podłączony jest obraz i dźwięk), nie ma znaczenia kierunek połączenia (kabel działa tak samo wlączony w obie strony), automatyczne przełączanie telewizora na właściwe wejście AV (przy włączeniu dekodera nie trzeba już nic przełączac w TV), możliwość wyboru rodzaju sygnału wizyjnego (dla zaawansowanych - CVBS, RGB, YUV), nie ma znaczenia czy telewizor jest monofoniczny czy stereofoniczny (połączenie jest zawsze takie same).

Są też i drobne wady: nie można oglądać w ten sposób obrazu wysokiej rozdzielczości (HD), aby w pełni wykorzystać mozliwości złącza SCART użyty kabel musi być tzw: "pełny, 21-pin".
Gniazdo SCART w telewizorze wygląda tak jak na poniższej fotografii:



W tym przypadku jest to telewizor wyposażony w dwa takie gniazda.
Takie same gniazdo odnajdziemy także w wiekszości dekoderów:

Teraz wystarczy połączyć dekoder do telewizora za pomocą kabla zakoczonego z obu końców wtykiem SCART.

Nie ma znaczenia do którego złącza w telewizorze właczymy wtyk kabla SCART. O ile tylko kabel jest tzw: "pełny", czyli taki, który ma połaczone ze sobą wszystkie 21 styków, telewizor będzie przełączał się automatycznie na właściwe wejście, w momencie włączenia dekodera. Będzie też można wybierać w menu dekodera wszystkie rodzaje sygnału wyjściowego. Wyjatkiem mogą być telewizory, które nie potrafią wyświetlać sygnału YUV (komponentowego) oraz Y/C (S-Video). To jednak zmartwienie bardzo zaawansowanych uzytkowników, bo dekodery zawsze skonfigurowane są fabrycznie w trybie, który odtwarza każdy telewizor wyposażony w złącze SCART.

Muszę tutaj wspomnieć, że w swojej praktyce instalatorskiej spotkałem kilka modeli TV, które mimo użycia pełnego kabla nie przełączały się automatycznie na właściwe wejście SCART po załączeniu dekodera. W takim przypadku należy ręcznie wybrać wejście AV (SCART) na pilocie lub panelu telewizora. W niektórych modelach może to byc program numer: "0".

Na rynku są także dekodery takie jak np. QuerPlus URZ0180 lub WIWA HD-50, które nie wymagają w ogóle kabla do podłączenia za pomoca złącza SCART. Ich obudowa jest jakby przedłużeniem wtyku SCART i w całości montowane są poprzez wetknięcie dekodera do złącza, bez pośrednictwa dodatkowych kabli.


Połączenie kablem CINCH.
Zdarza się, że posiadany telewizor nie został wyposażony w złącze SCART lub jest ono zajete przez inne urządzenie. Wówczas z tyłu obudowy lub na panelu frontowym albo nawet z boku telewizora można w niektórych modelach znaleźć wejścia AV typu CINCH. W najprostszych, monofonicznych telewizorach wyglądają one tak jak na poniższym zdjęciu:



Są dwa. Jedno (zwykle w kolorze żółtym) do podłączenia obrazu (oznaczone symbolem: "VIDEO IN") i drugie (zwyle koloru białego) do i podłączenia dźwieku (oznaczone symbolem: "AUDIO IN").
W trochę lepszych telewizorach, z dźwiękiem sterofonicznym znajdziemy trzy gniazda:



Żółte opisane: "VIDEO IN" do podlączenia obrazu, białe opisane: "AUDIO IN L" do podlaczenia dźwięku stereofonicznego kanału lewego i czerwone opisane: "AUDIO IN R" do podłączenia dźwięku stereofonicznego kanału prawego.
Aby podłączć dekoder lub tuner satelitarny itp. należy zaopatrzyć się w kabel SCART/CINCH:

Ważne aby był to kabel, który ma wyjście sygnału na wtykach CINCH. Są bowiem kable, które mają wejście sygnału na wtykach CINCH, a więc do przesyłania obrazu i dźwieku w drugą stronę niż potrzeba. Właściwy kabel ma wtyki CINCH opisane jako: "OUT". Istnieją także kable, które mają zarówno wtyki wejściowe jak i wyjściowe. Nalezy wtedy baczna uwage zwrócic na ich opisy. Potrzebne wtyki opisane są jako: "VIDEO OUT", "AUDIO OUT L", "AUDIO OUT R".
Za pomocą takiego kabla łączymy wyjście dekodera wtykając wtyk SCART do gniazda SCART w dekoderze, oraz podłączając wtyczki CINCH zgodnie z ich opisem. VIDEO do gniazda VIDEO, AUDIO do gniazda AUDIO. Można posiłkować się przy tym kolorami, ponieważ najczęściej kolory samych wtyczek CINCH odpowiadają kolorom gniaz, w które nalezy je wetknąć. Przy czym nadrzędny jest w tym wypadku opis wtyczki (jeśli istnieje), bo zdarzają sie kable, które maja zupełnie inne kolory wtyków lub pomieszane kolory między ich znaczeniami.



Jeśli telewizor jest monofoniczny i ma tylko dwa gniazda CINCH a kabel posiada trzy takie wtyki wyjściowe, wtyczke: "VIDEO" podlączamy do gniazda: "VIDEO IN" i jedną z wtyczek: "AUDIO" (dowolną) do gniazda: "AUDIO IN".


Drugi, bardziej nawet naturalny sposób podłączenia dekodera przez gniazda CINCH do telewizora, to wykorzystanie takich samych gniazd w dekoderze. O ile tylko dekoder je posiada?

Wystarczy użyć zwykłego kabla typu 3xCINCH i połączyć odpowiadające sobie gniazda w dekoderze i telewizorze. Należy połączyc gniazda: "VIDEO OUT" (CVBS) w dekoderze z gniazdem: "VIDEO IN" w telewizorze oraz gniazda: "AUDIO L i R" w dekoderze z gniazdami: "AUDIO IN L i R" w telewizorze. Kolory użytych wtyczek moga byc dowolne, byle zachować ten sam kolor (ten sam kabel) między gniazdami: "VIDEO" w tunerze i telewizorze oraz: "AUDIO" w tunerze i telewizorze. Poniżej schematy połączeń dla telewizora stereofonicznego i monofonicznego.




Jedyną wadą połączenia CINCH w stosunku do połączenia za pomocą złącza SCART, jest konieczność ręcznego przełączania telewizora na odpowiednie wejście audio-wideo. Należy to zrobić za pomocą odpowiedniego przycisku na pilocie lub panelu sterowania telewizorem. Przycisk ten jest zwykle oznaczony literami: "AV". W niektórych modelach trzeba jeszcze wybrać numer wejścia. Czasami należy naciskać przycisk wyboru wejscia kolejno, aż właściwe wejście zostanie aktywowane. W innych modelach trzeba wybrać numer wejścia z menu telewizora. W jeszcze innych należy przełączyc program na numer: "0".

Połączenie za pomocą kabla HDMI.
Właściciele nowoczesnych, płaskich telewizorów mogą skorzystać z połączenia dekodera kablem HDMI. Połączenie takie daje najwyższą możliwą jakość obrazu i dźwięku. Poza tym jako jedno z nielicznych umożliwia wyświetlanie programów w wysokiej rozdzielczości (HD). Połączenia za pomoca kabla SCART lub CINCH tego nie umożliwiają. W ich przypadku niezależnie od ustawień w menu dekodera, wyświetlany obraz jest zawsze w standardowej rozdzielczości 576i.
Gniazdo HDMI w dekoderze można łatwo zlokalizować ponieważ ma ono charakterystyczny kształt spłaszczonego trapezu.



Tak samo wygląda gniazdo w telewizorze. Wystarczy połączyć oba gniazda kablem HDMI



Następnie przełączyć telewizor na odpowiednie wejście HDMI aby cieszyć się odbiorem najwyższej jakości obrazu i dźwięku, bez jakichkolwiek zakłóceń.
Zalety takiego rozwiązania to m.in.: najlepsza, możliwa jakość obrazu i dźwięku, wyświetlanie obrazu wysokiej rozdzielczości, łatwośc połączenia, obraz i dźwiek podłączony wspólnym kablem.
Wady połączenia kablem HDMI to: koniecznośc ręcznego przełączania telewizora na odpowiednie wejście HDMI.

Połączenie za pomocą sygnałów komponentowych (component).

Ostatnim rodzajem połączenia dekodera do telewizora i nie tylko telewizora (o tym dalej) jest połączenie przy użyciu złącz komponentowych. Sygnały komponentowe to rodzaj sygnalów składowych RGB, użyteczny do przesyłania na większe odległości, bez utraty jakości. Dzięki transmisji sygnalów różnicowych kolorów czerwonego (R-Y) i niebieskiego (B-Y) oraz sygnału luminancji (składową zieloną generuje się z sygnalów rożnicowych), zakłócenia indukowane w kablu połączeniowym znoszą się wzajemnie. To predysponuje ten rodzaj połączenia do wykorzystywania wszędzie tam, gdzie odległość odbiornika od źródła jest wieksza niż zwykle. Dlatego ten typ połączenia nadaje się szczególnie do podłączania projektorów multimedialnych. Zwykle zawieszone są gdzies pod sufitem pomieszczenia a dekoder ustawiony na półce blisko podłogi. Kabel HDMI nie zawsze dostępny jest w takiej długości jak potrzebna. Tymczasem połączenie komponentowe pozwala na łączenie urządzeń wideo (także w wsyokiej rozdzielczości HD) na niemal dowolną odległość, zależną tylko od tłumienia użytych kabli koncentrycznych. I to niemal bez utraty jakości! Przy grubych kablach dystrybucyjnych, może to byc nawet kilkaset metrów! Poza tym niektóre wyświetlacze HD, nie mają wejść HDMI albo wejścia te są już zajęte. Warto wiedzieć, że sygnał HD można podlączyc także tą drogą.

Gniazda komponentowe w urządzeniu najłatwiej zlokalizować po ich opisie. Są to najczęściej gniazda typu: "CINCH" oznaczone literami: Y, Pr, Pb tak jak na poniższym zdjęciu.

Wystarczy tylko połączyć gniazda odpowiadające sobie literami, za pomocą kabla CINCH i przełączyć telewizor lub projektor na odpowiednie wejście komponentowe.

Należy także pamiętać o podłączeniu dźwięku za pomocą dostępnych gniazd CINCH lub przy użyciu kabla SCART-CINCH.
Zalety połączenia komponentowego: doskonała jakość obrazu, możliwość przesyłania obrazu na duże odległości bez utraty jakości, przesyłanie obrazu SD i HD.
Wady takiego połączenia to: konieczność ręcznego przełączania odbiornika na odpowiednie wejście, koniecznośc oddzielnego podłączenia dźwięku.

Sebastian Markowski